Συλλογή παλιών φωτογραφιών (κλικ)

Διαπιστώνουμε καθημερινά, ότι επιτυγχάνεται ο κύριος στόχος-σκοπός αυτής της ερευνητικής προσπάθειας: ΜΕΣΑ  ΑΠΟ  ΤΙΣ  ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ  ΝΑ  ΑΝΑΔΥΕΤΑΙ  Η  ΙΣΤΟΡΙΑ  ΚΑΙ  Η  ΛΑΟΓΡΑΦΙΑ  ΕΠΤΑΧΩΡΙΟΥ.

 

Γενικά έχει δημιουργηθεί μια κίνηση στο χωριό. Γίνονται συζητήσεις στα γύρω χωριά και πόλεις για ό,τι συμβαίνει εδώ, αλλά και στις χώρες του εξωτερικού όπου έχουμε ξενιτεμένους. Επίσης στο διαδίκτυο, όπου προκαλέσαμε το ενδιαφέρον φίλων, κάποιοι απ΄αυτούς που είναι επιστήμονες-ερευνητές μάς δίνουν χρήσιμες ιδέες. Μας είπαν: Τόσα που μάθαμε για τη φύση, τη λαογραφία και την ιστορία Επταχωρίου, θα ρθούμε να το γνωρίσουμε  κι από κοντά.

Το Τζημοπούλειο είναι πλέον επισκέψιμο, ήδη το έχουν ως προορισμό κάποια ταξιδιωτικά γραφεία από Θεσσαλονίκη και Αθήνα, τα από Θεσσαλονίκη ήδη πέρασαν με εκδρομές για την Κόνιτσα και τα Ζαγοροχώρια.

Χαιρόμαστε με όσα μαθαίνουμε και με όσα προκύπτουν ερευνώντας την ιστορία και λαογραφία τού τόπου μας μέσα απ΄τις παλιές φωτογραφίες Επταχωρίου.

Με αυτό που γίνεται, εδώ και οκτώ χρόνια περίπου, υπάρχει μεγάλο ενδιαφέρον και συγκίνηση για τους μεγαλύτερους σε ηλικία, μπήκαν σε μια διαδικασία να εξιστορούν τα παλιά, όσο αφορά τα της οικογενείας τους, αλλά και του χωριού, οπότε προκύπτουν νέα στοιχεία για την ιστορία και λαογραφία του χωριού και όχι μόνο. Κάποιοι βγάζουν σιγά σιγά απ΄τα ντουλάπια τους και μας εμπιστεύονται ημερολόγια παππούδων και άλλα κειμήλια… Χαίρονται να αφηγούνται, δεν χορταίνουμε να τους ακούμε…

Άρχισαν να επισκέπτονται το μουσείο οι νέοι και τα παιδιά μας, να ενδιαφέρονται και να ρωτούν για τις φωτογραφίες, ψάχνοντας να βρουν παππούδες-γονείς-συγγενείς τους.

Οι ξενιτεμένοι μας (σε Αμερική-Αυστραλία-Γερμανία) όταν βλέπουν στο facebook  κάποια παλιά φωτογραφία έρχονται συγκινημένοι και ευχαριστούν, γιατί θυμούνται αυτά που έζησαν στο χωριό πριν φύγουν, είναι σαν να έρχονται στο χωριό, λεν… Αλλά και οι νέοι που γεννήθηκαν στην ξενιτιά, χαίρονται όταν βλέπουν τους γονείς και παππούδες τους σε μικρή ηλικία…

Οι ξένοι επισκέπτες που μπαίνουν στο μουσείο, εντυπωσιάζονται. Ακούν με ενδιαφέρον τα σχετικά με τη ζωή του χωριού στα παλιότερα χρόνια και ιδιαίτερα με την ενότητα ΙΣΤΟΡΙΚΕΣ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ του ’40, αλλά και άλλες ιστορικής αξίας.

Το Μάιο του 2015 είχαμε την επίσκεψη ομάδας μεταπτυχιακών φοιτητών απ΄το Λαογραφικό τμήμα του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, που σταμάτησαν εδώ για δυο ώρες, με τον καθηγητή Κοινωνικής Λαογραφίας Βασίλη Νιτσιάκο. Πήγαιναν στο διπλανό χωριό, τον Πεντάλοφο Βοΐου (18 χλμ. από Επταχώρι), όπου για μια βδομάδα θα ερευνούσαν έθιμα Βοΐου. Τους υποδεχτήκαμε με παλιά τραγούδια  Επταχωρίου, ενημερώνοντας πότε τραγουδιόταν το κάθε τραγούδι. Μας ρώτησαν τα παιδιά για την ιστορία και λαογραφία του χωριού και μας έδωσαν ιδέες για την έκθεση φωτογραφίας.

Τον Οκτώβριο του 2015 επισκέφτηκε το χωριό ο Νίκος Μπεκιάρης (απόγονος οικογένειας που μαζί με άλλες μετακινήθηκαν τέλος 19ου αι. από το Επταχώρι στον Αμπελώνα-Καζακλάρ Λάρισας) και τον ξεναγήσαμε στο Τζημοπούλειο. Βλέποντας την έκθεση φωτογραφιών δήλωσε: «Πρέπει αυτό το υλικό να μπει σε ιστοσελίδα για να προβληθεί. Θα κάνω προσφορά μία σελίδα για το χωριό των προγόνων μου» Η ιστοσελίδα έγινε και παρουσιάστηκε  από το Νίκο Μπεκιάρη στην πλατεία μας στις 24 Ιουλίου 2016.

Το Μάιο του 2016 οργανώσαμε στο Τζημοπούλειο συνάντηση δεκαπέντε διαδικτυακών φίλων επιστημόνων με θέμα της συνάντησης  «Επταχώρι της φύσης, της πέτρας, της παράδοσης».  Παρουσιάστηκαν και συζητήθηκαν  θέματα που έχουν σχέση με τα πέτρινα γεφύρια του χωριού μας και τους μαστόρους πέτρας, περπατήσαμε στο χωριό. Ενδιαφέρουσα ήταν η παρουσίαση των λιθανάγλυφων Επταχωρίου απ΄τη φίλη Μαρία Τσούπη (φιλόλογος-διδάκτωρ Λαογραφίας, ερευνήτρια λιθανάγλυφων)

και ΕΔΩ

Μια πρωτόγνωρη εμπειρία στο Επταχώρι Καστοριάς

http://www.maresei.gr/travel/1919-meeting-eptachori 

Προέκυψαν και βοηθοί σε όλη αυτή την προσπάθεια! Ένας απ΄αυτούς, ο σημαντικότερος, είναι ο αγαπητός κοντοχωριανός Ανδρέας Τακαλιός απ΄τον Πεντάλοφο (17 χλμ. από το Επταχώρι)! Με τις κοινωνιολογικές προσεγγίσεις-παρατηρήσεις του σε φωτογραφίες και τις ιστορικές πληροφορίες, βοηθά στην διαμόρφωση της λεζάντας, προσέχει λεπτομέρειες απ΄τις οποίες βγαίνουν συμπεράσματα λαογραφικής και ιστορικής αξίας. Και δε μένει σ΄αυτό μόνο, αλλά στα χρόνια αυτά μάς έστειλε φωτογραφίες, δεκαετίας ’30, που βρήκε στον Πεντάλοφο και δείχνουν τις σχέσεις Πενταλοφιτών-Επταχωριτών από παλιά. Επίσης υλικό που, ως ερευνητής, βρήκε σε παλιές εφημερίδες Βοΐου, περιοδικά και κατάστιχα που δίνουν στοιχεία για το Επταχώρι. Ο Ανδρέας Τακαλιός, αφού διαπίστωσε πως στην έκθεση υπάρχει υλικό για εργασίες-έρευνες, συμβούλεψε τη φοιτήτρια Δώρα Καρούτα να έρθει και να μας ζητήσει κάποιο θέμα που να έχει σχέση με την Κατοχή ή τον Εμφύλιο στο Επταχώρι.

Το Σεπτέμβριο του 2017 η Δώρα Καρούτα απ΄τον Πεντάλοφο, φοιτήτρια στο Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, ήρθε στο Τζημοπούλειο και ζήτησε κάποιο θέμα που να έχει σχέση με την Κατοχή ή τον Εμφύλιο στο Επταχώρι. Έτοιμο ήταν το θέμα της, αφού στο ταμπλό με τον Εμφύλιο υπήρχαν φωτογραφίες τής μετεγκατάστασης Επταχωριτών στον Πεντάλοφο κατά τα δυο χρόνια του Εμφυλίου. Ξεκινήσαμε με συνεντεύξεις-αφηγήσεις παππούδων στο Επταχώρι, αλλά και στον Πεντάλοφο. Μετά από έρευνα δύο περίπου χρόνων παρουσίασε την εργασία της στο Πανεπιστήμιο. Ήδη συνεχίζει και με άλλα θέματα της δεκαετίας ’40-’50 στο Επταχώρι, αξιοποιώντας παλιές φωτογραφίες Τζημοπούλειου και αφηγήσεις παλιότερων.

 

Τον Αύγουστο του 2018 συμμετείχαμε σε (κλικ) Ημερίδα ιστορικού περιεχομένου στο Πάρκο Εθνικής συμφιλίωσης Γράμμου.

 

ΑΡΓΥΡΗΣ ΠΑΦΙΛΗΣ 

1 Νοεμβρίου 2018 οργανώσαμε στο Τζημοπούλειο τιμητική εκδήλωση για τον Αργύρη Παφίλη. (Τη βλέπουμε εδώ: https://www.facebook.com/iloulaki/posts/1913278208709387 )

Ο Αργύρης Παφίλης από την Κοζάνη, είναι δημοσιογράφος, περιηγητής, καλλιτέχνης, ζωγράφος, σκηνοθέτης και άλλα.  Ασχολήθηκε με οδοιπορικά για την τηλεόραση (West και Flus Κοζάνης). Από τη δεκαετία ΄80  ασχολείται και με το Επταχώρι. Έχει φωτογραφίσει και έχει φτιάξει ντοκιμαντέρ για τα βυζαντινά μνημεία μας, τα πέτρινα γεφύρια, τη φύση που περιβάλει το χωριό, την ιστορία του και το έθιμο της Πρωτοχρονιάς «Μπούμπαροι».  Μας παραχώρησε όλο αυτό το υλικό, το οποίο αξιοποιήσαμε και στην ιστοσελίδα (κλικ)  http://www.eptahori.gr/category/monuments/  Κάθε φορά που έρχεται στο χωριό, επισκέπτεται  και τα αγαπημένα του μνημεία, το μοναστήρι, το γεφύρι Κουσιουμπλή και την Παναγία μας. Στην Παναγία ήρθε και τη μέρα τής γιορτής των Εισοδίων της Θεοτόκου, στις 21 Νοεμβρίου 2018, που λειτούργησε μετά τη συντήρησή της. Τον είχαμε εδώ με το θείο του Χαρίλαο και στις 21 Νοεμβρίου 2019.

Έχει γράψει: «Αγαπάω το Μπουρμπουτσκό, όχι μόνο για τους ανθρώπους του, τη φύση, τα μνημεία, αλλά και γιατί πατάει με το ένα πόδι του στην Δυτική Μακεδονία και το άλλο στην Ήπειρο. Εκεί που το Βόιο συναντά το Γράμμο και το Σμόλικα, κι έχει την αρχή της η κοιλάδα του Σαραντάπορου, εκεί που χτυπά η καρδιά της Πίνδου, μέσα στη γκρίζα αγκαλιά των ψαμμιτών και των σχιστόλιθων, πάνω σ΄ένα παλιό τρίστρατο, φωλιάζει το Επταχώρι, το παλιό Μπουρμπουτσκό… Τους γνωρίζω εδώ και αρκετά χρόνια τους Επταχωρίτες και μάλιστα πολύ καλά. Τόσο που έχω την εντύπωση ότι ένα ολόκληρο χωριό είναι φίλοι μου. Η φιλοξενία τους, η συμμετοχή τους στα δρώμενα, η αγάπη τους για το χωριό και γενικά όλες οι συμπεριφορές τους περιέχουν μεγάλες δόσεις γνήσιου πολιτισμού και φιλότιμου. Οπότε ό, τι και να γίνεται στο Επταχώρι με νοιάζει τόσο πολύ σαν να είμαι κάτοικός του.»

——————————————————————————————————————-

Διάφοροι  επιστήμονες-ερευνητές αξιοποίησαν υλικό, φωτογραφίες και στοιχεία λαογραφίας-ιστορίας Επταχωρίου, για έρευνές τους. Τους τα έστειλα με προθυμία.

Κάποιες εφημερίδες και περιοδικά δημοσίευσαν ιστορικό-λαογραφικό υλικό αυτής της έρευνας, όπως η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ της Αθήνας, αλλά και τοπικές ηλεκτρονικές εφημερίδες. Στην ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ στείλαμε τον Οκτώβριο 2020 αφηγήσεις κατοίκων για το ΄40 κατά την παραμονή τού Δαβάκη στο Επταχώρι, την επιστολή τού προέδρου προς το Δαβάκη τον Ιανουάριο 1941 και φωτογραφίες σχετικές, αδημοσίευτες. Η εφημερίδα τα δημοσίευσε σε επετειακό ένθετο.

Το ηλεκτρονικό περιοδικό «ΔΙΑΥΛΟΣ» δημοσίευσε δύο άρθρα μου: το ένα με υλικό σχετικό με την Επανάσταση του ΄21, όπου φαίνεται η συμμετοχή Επταχωρίου και το άλλο παρουσίαση του Τζημοπούλειου.

Αυτά και άλλα πολλά που γίνονται εδώ στο χωριό, είδε η ανταποκρίτρια της ΕΡΤ Σοφία Ζουζέλη, οπότε ήρθε με τους συνεργάτες της στο χωριό μια Κυριακή τού Σεπτεμβρίου 2020 και έβγαλαν το Επταχώρι σε απευθείας σύνδεση με την εκπομπή «Μαζί το Σαββατοκύριακο» της ΕΡΤ1.

 

Τραγουδάμε για τη Σοφία και την ΕΡΤ, στην πλατεία και στο λόφο

————————————————————————————————————-

Φιλοδοξούμε, όταν ολοκληρωθεί η έκθεση όπως τη σχεδιάσαμε,  να γίνονται εκπαιδευτικά προγράμματα και άλλα πολλά που αναφέρονται στους σκοπούς-στόχους. Πιστεύουμε πως θα υπάρξει παρακίνηση-ενθάρρυνση  ερασιτεχνών  φωτογράφων (ιδιαίτερα  νέων) να  ασχοληθούν  περισσότερο.

Συνεχίζουμε… και ό,τι άλλο προκύψει!

 

——————————————————————————————————————

Ιωάννα Λουλάκη, φιλόλογος (συνταξιούχος εκπαιδευτικός). Ερευνήτρια τοπικής ιστορίας και λαογραφίας,  κυρίως μέσα από τις παλιές φωτογραφίες Επταχωρίου, τις προφορικές αφηγήσεις των παλιότερων, αλλά και βιβλία σχετικά, όπως και ημερολόγια παππούδων.

iloulaki@gmail.com